Marrùbi-negre
Ballota nigra
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Marrube-negre, Marrube-rouge, Erbo-de-Sant-Jan, Emouchino, Paro-mouissau.
Noms en français : Ballote noire, Marrube noir.
Descripcioun :Planto un pau grando, di fueio bèn verdo e qu'empudisson quouro soun fretado. Li flour, clinado tóuti dóu meme coustat, an de petalo bèn larjo.
Usanço :Lou marrùbi-negre èi couneigu en farmacìo pèr ajuda i proublèmo de nèr (depressioun), contro lis ànci e tambèn contro li mau de vèntre, lou bòmi etc. Au nostre se prenié de ban rituau pèr la Sant-Jan (O. Madon) ço qu'apararié contro li mau de vèntre (P. Lieutaghi). A Mountbrun servié pèr faire fugi li mouissau (O. Madon). Lis enfant s'amusavon à n'en fuma li fueio : "Se sian bèn regala, avèn fuma de marrùbi".
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ballota
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ballota nigra L., 1753
Juliano
Hesperis matronalis
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Cassouleto, Joulieto, Jouliano, Jouriano.
Nom en français : Julienne des dames.
Descripcioun :La juliano es uno grando planto emé de flour quouro blanco, quouro vióuleto, segound li pèd. Li fueio soun peréu proun chanjadisso, mai o mens pelouso. Se recounèis à si grapo de flour que li petalo soun quàsi redouno e à si boudousco sus li coustat e pulèu torso. Es uno planto naturalamen raro en Prouvènço que recerco li relarg umido, mai de cop que i'a naturalisado à parti de grano ourticolo.
Usanço :Li flour e li jòuini flour se manjon en ensalado. Se fai un òli emé li grano. Ei tambèn uno planto vertuouso contro lou tussi, lou mau-de-terro, lou prussi e qu'ajudo à pissa.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 (100) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hesperis
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Valoun umide
- Colo
Estànci : Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hesperis matronalis L., 1753